بررسی آلودگی‌های اکولوژیکی علف‌کش‌های اراضی غلات در اکوسیستم‌های آبی
کد مقاله : 1053-10THIWSC (R1)
نویسندگان
علی اصغر چیت بند *
عضو هیات علمی دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران
چکیده مقاله
کاربرد آفت‌کش‌ها در بخش کشاورزی می‌تواند به‌طور ناخواسته آلودگی‌های مخربی در اکوسیستم‌های آبی ایجاد کند. به‌منظور بررسی آلودگی ناشی از کاربرد چهار ترکیب علف‌کش‌ تجاری مورد استفاده در اراضی غلات کشور روی گیاه عدسک آبی، آزمون سم‌شناسی گیاهی استاندارد (Lemna Test) به‌صورت غلظت-پاسخ و در قالب طرح کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل هشت غلظت مختلف از مادۀ مؤثر هر یک از علف‌کش‌های پینوکسادن + کلودینافوپ-پروپارژیل، مت‌سولفورون-متیل + سولفوسولفورون، 2,4-D، بروموکسینیل + اِم‌سی‌پی‌ای و شاهد بدون مصرف علف‌کش بود. ارزیابی کارآیی، براساس بازدارندگی سرعت رشد نسبی سطح برگ (RGR) عدسک آبی، بعد از هفت روز انجام شد. نتایج مقادیر EC50 حاصل از برازش معادلات لگاریتم لُجستیک ترکیبات مورد مطالعه روی گیاه عدسک آبی در محیط کشت، نشان داد علف‌کش‌ بروموکسینیل + اِم‌سی‌پی‌ای با EC50 51/0 میکروگرم بر لیتر، بیش‌ترین کاهش را در سرعت رشد نسبی سطح برگ عدسک آبی در مقایسه با سایر علف‌کش‌ها ایجاد کرده است. سمیّت بالای بروموکسینیل+ اِم‌سی‌پی‌ای را می‌توان به خصوصیات فیزیکوشیمیایی و جذب سریع آن به درون سلول گیاهی نسبت داد. 2,4-D با EC50 97/87 میکروگرم بر لیتر، کم‌ترین کارآیی را روی عدسک آبی از خود نشان داده است. میزان آلودگی ناشی از کاربرد چهار علف‌کش‌ مورد بررسی به این ترتیب است: بروموکسینیل + اِم‌سی‌پی‌ای > پینوکسادن + کلودینافوپ-پروپارژیل > مت‌سولفورون-متیل + سولفوسولفورون > 2,4-D.
کلیدواژه ها
ارزیابی آلودگی‌، بازدارندگی رشد سطح برگ، غلظت-پاسخ، مدیریت اکوسیستم آبزی
وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر