| گسترش مقاومت عرضی و چندگانه در علف‌های‌هرز باریک‌برگ به علفکشهای رایج در مزارع گندم و کلزا |
| کد مقاله : 1173-10THIWSC (R1) |
| نویسندگان |
|
حمیدرضا ساسان فر *1، بهروز خلیل طهماسبی2، اسکندر زند3، محمدحسین زمانی اوغوراباد4، اسحاق کشتکار4 1بخش تحقیقات علف‌های‌هرز، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران 2بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران 3سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی/ موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران، ایران 4گروه آگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران |
| چکیده مقاله |
| تکامل علف‌های‌هرز مقاوم به علف‌کش از تهدیدهای مهم در تولید محصولات کشاورزی محسوب میشود. برای مدیریت این پدیده نیاز است که الگوهای بروز مقاومت در جمعیت‌های مقاوم به‌درستی شناسایی شوند. در این پژوهش 124 و 45 توده علف‌هرز باریک‌برگ (یولاف وحشی، چچم و خونی‌واش) از مزارع گندم و کلزای استانهای مختلف جمع‌آوری و از نظر بروز مقاومت غربال‌گری شدند. اعمال تیمارها در مرحله‌ی سه تا چهار برگی علف‌های‌هرز با کاربرد دُزهای توصیه شده علفکشهای کلودینافوپپروپارژیل، پینوکسادن، مزوسولفورون+یدوسولفورون و مزوسولفورون+یدوسولفورون+دیفلوفنیکان برای توده‌های جمع‌آوری شده از مزارع گندم و علفکشهای هالوکسیفوپ-آر-متیل، ستوکسیدیم، سیکلوکسیدیم و کلتودیم برای توده‌های جمع‌آوری شده از مزارع کلزا، در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در شرایط گلخانه انجام شد. چهار هفته پس از اعمال تیمارها، وزنتر توده‌ها اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که از 124 توده باریک‌برگ مزارع گندم، 52، 9، 18 و 17 درصد آن‌ها به ترتیب به علفکشهای کلودینافوپپروپارژیل، پینوکسادن، مزوسولفورون+یدوسولفورون و مزوسولفورون+یدوسولفورون+دیفلوفنیکان مقاومت داشتند. همچنین نتایج ارزیابی در 45 توده باریک‌برگ مزارع کلزا حاکی از بروز مقاومت در 47، 46 و 22 درصد از توده‌ها بهترتیب به علفکشهای هالوکسیفوپ-آر-متیل، ستوکسیدیم و کلتودیم داشت. اما هیچ‌کدام از توده‌ها به‌علف‌کش سیکلوکسیدیم مقاومت نشان ندادند. الگوهای مقاومت عرضی در 36 درصد از جمعت‌های مورد مطالعه در کلزا و مقاومت چندگانه به هر دو گروه بازدارنده‌های ACCase و ALS در 16 درصد توده‌های باریک‌برگ مورد مطالعه در مزارع گندم تایید شد. توصیه میشود از کاربرد علفکشهای با مکانیزم عمل یکسان برای کنترل علف‌های‌هرز باریک‌برگ در مناطقی که گندم و کلزا در تناوب قرار دارند خودداری شود. |
| کلیدواژه ها |
| بازدارنده‌های ACCase، بازدارنده‌های ALS، مقاومت به علف‌کش |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |
